Στη «μάχη» του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών στην Κύπρο ρίχνονται σήμερα συνολικά 14 υποψήφιοι.
Οι δεκατέσσερις διεκδικητές στο ψηφοδέλτιο αποτελούν αριθμό ρεκόρ για Προεδρικές εκλογές. Οι υποψήφιοι είναι: ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, ο τέως διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης , ο τέως ΥΠΕΞ Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Χρίστος Χρίστου, ο δικηγόρος Αχιλλέας Δημητριάδης, ο νομικός Γιώργος Κολοκασίδης, ο τέως Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Κωνσταντίνος Χριστοφίδης και οι Χαράλαμπος Αριστοτέλους, Ανδρέας Ευστρατίου, Ιουλία Χοβρίνα Κομνηνός, Τσελεστίνα Ντε Πέτρο, Λουκάς Σταύρου, Αλέξιος Σαββίδης και Ανδρόνικος Ζερβίδης.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης θεωρείται, βάσει των δημοσκοπήσεων, το φαβορί των εκλογών, καθώς σε όλες ανεξαιρέτως τις μετρήσεις διατηρεί σαφές προβάδισμα από τους ανθυποψηφίους του και παρουσιάζεται παράλληλα ως ο νικητής του β΄ γύρου, είτε απέναντί του βρεθεί ο Αβέρωφ Νεοφύτου είτε ο Ανδρέας Μαυρογιάννης. Διετέλεσε μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021 υπουργός Εξωτερικών της διακυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη και κατά την πρώτη θητεία του ήταν κυβερνητικός εκπρόσωπος. Κατάφερε να καλλιεργήσει μετριοπαθές προφίλ, καθώς απέφευγε επιμελώς τις συγκρούσεις με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, γεγονός που οι επικριτές του ερμήνευαν ως «φόβο να τσαλακωθεί, βγαίνοντας μπροστά», όταν προέκυπταν σκάνδαλα. Αυτό, σε συνδυασμό με το πολύ καλό δίκτυο που έκτισε με ΜΜΕ και δημοσιογράφους, βοήθησαν πολύ και στην πολιτική του ανέλιξη και στην ευρεία δημοφιλία του. Καθόλου τυχαίο ότι κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Αναστασιάδη είχε τις πιο υψηλές επιδόσεις δημοτικότητας, ενώ την ίδια στιγμή κατάφερε να γίνει ο στενότερος και πιο έμπιστος συνεργάτης του Νίκου Αναστασιάδη.
Κατά τη θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών δέχτηκε την κριτική ότι υποβάθμισε τις απειλές για άνοιγμα της Αμμοχώστου (τα περίκλειστα Βαρώσια), ενώ έθεσε ως προτεραιότητά του την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για τις προκλήσεις της στην κυπριακή ΑΟΖ. Κίνηση που προκάλεσε αντιδράσεις από το πιο προοδευτικό ακροατήριο και κυρίως από το ΑΚΕΛ, ιδιαίτερα όταν οι υψηλές προσδοκίες επιβολής κυρώσεων δεν επιβεβαιώθηκαν. Αντιθέτως, η πολιτική των κυρώσεων και η κριτική που δεχόταν από συγκεκριμένα ακροατήρια ότι ανήκει στη σκληρή γραμμή στο Κυπριακό, ήταν ένας από τους λόγους που ο ενδιάμεσος χώρος συστρατεύτηκε με περισσότερη ευκολία γύρω του. Οι στενές σχέσεις με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υπήρξαν αντικείμενο συζήτησης ιδιαίτερα με την έναρξη του πολέμου, με τον ίδιο να καταδικάζει τελικά τη ρωσική εισβολή.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης προτάσσει την ανάγκη μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Στο Κυπριακό συζητάει με αλλαγές το Πλαίσιο Γκουτέρες και επιδιώκει ενεργό ρόλο της Ε.Ε. για ανακίνηση του ζητήματος. Στην οικονομία προτάσσει το σύνθημα «με την οικονομία δεν παίζουμε», προβάλλει τον φορολογικό μετασχηματισμό και την αντιμετώπιση της ακρίβειας με στοχευμένη οικονομική στήριξη στις ευάλωτες ομάδες. Οσον αφορά το μεταναστευτικό έχει θέσει ως πρώτη κίνησή του τη δημιουργία υφυπουργείου Μετανάστευσης.
Τα σενάρια
Αν οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν, ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα είναι ο πρώτος υποψήφιος που ενώ δεν στηρίχθηκε επίσημα από ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα (ΑΚΕΛ – ΔΗΣΥ), κατάφερε είτε να περάσει στον β΄ γύρο είτε να εκλεγεί. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι λόγω της στενής σχέσης που είχε με τον Νίκο Αναστασιάδη, σε συνδυασμό με το ότι υπογραμμίζει τη συναγερμική του ιδιότητα, λαμβάνει ένα σημαντικό μέρος των συναγερμικών ψηφοφόρων και ένα μικρό ποσοστό από το ΑΚΕΛ. Εχει ήδη δημιουργηθεί η αίσθηση ότι αποτελεί τη δεύτερη συναγερμική υποψηφιότητα, η οποία παραδόξως δεν έχει πληγεί από τα σκάνδαλα της δεκαετίας. Δεν είναι τυχαίο ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ο Νίκος Χριστοδουλίδης ουδέποτε έκρυψε τη συναγερμική του ταυτότητα, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη διακυβέρνησης με τον ΔΗΣΥ. Αυτό συμβάλλει στο να «κλειδώσει» εκείνο το σημαντικό ποσοστό συναγερμικών ψηφοφόρων και να απενεχοποιήσει την ψήφο τους υπέρ του. Βεβαίως, στο επιτελείο του υπάρχει η έντονη ανησυχία ανατροπής των δημοσκοπήσεων, καθώς αναγνωρίζουν πως η ψήφος τους είναι χαλαρή. Αυτό θα εξαρτηθεί από το αν τα δύο μεγάλα κόμματα θα καταφέρουν να συσπειρωθούν την ύστατη ώρα, επικαλούμενα τον κομματικό πατριωτισμό. Σε ένα σενάριο ήττας του, πάντως, ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει ξεκαθαρίσει πως δεν θα ιδρύσει κόμμα και θα αποχωρήσει από την πολιτική σκηνή.
H ψηφοφορία θα διεξαχθεί από τις επτά το πρωί έως τις έξι το απόγευμα με διάλειμμα μιας ώρας, μεταξύ δώδεκα και μία. Σημειώνεται ότι σε εξαιρετικές περιπτώσεις, o/η προεδρεύων/ουσα κάθε εκλογικού κέντρου μπορεί να παρατείνει τις ώρες ψηφοφορίας, αν παραστεί ανάγκη, το αργότερο μέχρι τις 9.00 μ.μ., με την προϋπόθεση, ότι έξω από το εκλογικό του/της κέντρο αναμένει, για να ψηφίσει, μεγάλος αριθμός εκλογέων.
O συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων εκλογέων που έχουν δικαίωμα ψήφου στις Προεδρικές εκλογές, ανέρχεται στους 561.033. Στον αριθμό αυτό περιλαμβάνονται και 730 Τουρκοκύπριοι. Επιπλέον, 240 εγκλωβισμένοι έχουν δικαίωμα ψήφου, με 47 εξ΄ αυτών να κατανέμονται στην εκλογική περιφέρεια Λευκωσίας και 193 στην εκλογική περιφέρεια Αμμοχώστου.
Συνολικά, τα εκλογικά κέντρα ανέρχονται στα 1.148 εκ των οποίων τα 35 είναι σε 12 χώρες του εξωτερικού.
Η «λυπητερή» για το κόστος των προεδρικών εκλογών θα φτάσει τα €7 εκατομμύρια, με μεγαλύτερη δαπάνη την υπερωριακή απασχόληση, την προετοιμασία των εκλογών, τη στελέχωση των εκλογικών κέντρων για την ψηφοφορία, τη διαλογή και την καταμέτρηση των ψήφων την πρώτη Κυριακή, για οποία έχει υπολογιστεί κονδύλι ύψους €2,3 εκατ., ενώ το κόστος της επαναληπτικής εκλογής προϋπολογίστηκε στο €1,95 εκατ.
Tα άτομα που βρίσκονται σε περιορισμό μετά από θετικοποίηση τους για τη νόσο Covid 19, και είναι εγγεγραμμένα στον εκλογικό κατάλογο, τη μέρα των εκλογών, χορηγείται άδεια να μεταβούν αποκλειστικά και μόνο στο εκλογικό Κέντρο όπου είναι εγγεγραμμένα, για σκοπούς άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος. Θα πρέπει απαραίτητα να φέρουν προστατευτική μάσκα.
Το τελικό αποτέλεσμα αναμένεται να το γνωρίζουμε γύρω στις οκτώ με οκτώ και μισή το βράδυ της Κυριακής αν και ο μεγάλος αριθμός υποψηφίων μπορεί να οδηγήσει σε μια μικρή καθυστέρηση στην εισαγωγή των αποτελεσμάτων στο μηχανογραφικό σύστημα.